Kulak Kızartan Hamle

Bugüne dek defalarca kez okuduğum ve her okuyuşumda sanki ilk kez okuyormuşum gibi heyecanlandığım “Kulak kızartan hamle”, belki de Go dünyasında bilinen en ünlü hamledir.

Bu hamle, 1846 yılında -gelecekte Honinbo ünvanını alacak olan- gelmiş geçmiş en iyi Go oyuncularından kabul edilen Shusaku’nun (ilk adı Kuwahara Torajiro) öğrencilik yıllarında, daha 17 yaşındayken, başka bir Go üstadı Gennan Inseki’ye karşı yapmış olduğu hamledir.

Henüz 10 yaşındayken Shodan (1-dan) olan Torajiro, 13 yaşına geldiğinde 2-dan olmuştur ve bugün onu tanıdığımız Shusaku adını almıştır ve sadece bir yıl sonra, 14 yaşında, 4-dan olmuştur.

O tarihte 50’li yaşlarında olan Gennan Inseki öyle güçlüdür ki onun Meijin (Japonca’da Usta ya da Virtüöz anlamına gelen unvan) kuvvetinde oynadığı söylenir. Bu kadar iyi bir oyuncu olmasına rağmen, tek şansızlığı onun döneminde kendisi kadar güçlü oyuncu bulunmamasıdır (Çünkü Go oyununda gelişmek, her zaman rakibinizin elindedir).

Shusaku henüz 4-dan’dır ve 8-dan olan Gennan ile ilk maçlarında 2 engel (handikap) alarak oyuna başlamıştır. Ancak hemen fark etmişlerdir ki, Shusaku engel taşları olmaksızın da oynayabilecek kadar güçlüdür ve Gennan oyunu yarıda keser. İşte ikinci oyunlarında, yani eşit şartlarda oynadıkları ilk oyunda, Shusaku Go tarihinin belki de en önemli hamlelerinden birisini yapmıştır.

Maçın başlarında Shusaku, Taisha olarak bilinen karmaşık josekide hata yapmış ve Gennan daha oyunun başında belirgin bir üstünlük sağlamıştır (bkz. Diyagram 1)

Beyazın diyagramda görülen 1 numaralı hamlesine cevap olarak, siyahın kırmızı ile işaretli yere oynaması gerekirken, Shusaku 2 numaralı hamleyi yapmıştır.

Fakat bu hata dışında Shusaku 127. hamleye kadar hatasız oynar.

Diyagram 2, o ünlü hamle yapıldığında tahtanın durumu göstermektedir.

Beyaz kırmızı ile işaretlenen 126.hamlesini yaptıktan sonra Shusaku 1 ile görülen Kulak-kızartan-hamleyi yapar (Ear-redding move). Oyunu o sırada Gennan’ın öğrencileriyle beraber birçok insan izlemektedir. Öğrencileri, oyunu Gennan’ın kazanacağından bir an bile tereddüt etmezken, izleyicilerin arasında bulunan bir doktor, Gennan’ın kaybedeceğini iddia eder. Neden kaybedeceğini sorduklarında ise şöyle cevap verir: “Ben bu oyundan pek anlamam lakin Shusaku’nun son yaptığı hamleden sonra Gennan’ın kulakları kızarmıştır. Bu, onun öfkelendiğine bir işarettir.”

127. hamle gerçekten de çok iyi düşünülmüş bir hamledir, çünkü aynı anda 4 amaca hizmet eder: Üst taraftaki siyah moyoyu genişletir, aşağıda bağlantıları kopan 4 siyah taşın kaçışına yardım eder, sağ taraftaki güçlü beyaz duvarın etkisini kırar ve de son olarak sol taraftaki beyazın moyosunu tehdit eder. Kısaca söylemek gerekirse bu hamle hem savunma hem de saldırı amacını taşıyan merkez noktadır.

...ve 325 hamlenin sonunda Shusaku oyunu 2 puanla kazanır.

Kaynaklar:

http://senseis.xmp.net/?Shusaku

http://senseis.xmp.net/?EarReddeningMove